Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Şubat 2025 ödemeler dengesi verilerini yayımladı. Cari işlemler açığı artarken, hizmetler dengesi ve portföy yatırımları ekonomiye katkı sunmaya devam ediyor.
CARİ İŞLEMLER AÇIĞI VE DIŞ TİCARET
Şubat 2025’te cari işlemler hesabı 4 milyar 405 milyon dolar açık verdi. Bu, Ocak ayındaki 3,8 milyar dolarlık açığa kıyasla yaklaşık 600 milyon dolarlık bir bozulmaya işaret ediyor. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 5 milyar 730 milyon dolar olarak gerçekleşti. İhracat 21,2 milyar dolar, ithalat ise 26,9 milyar dolar seviyesinde kaydedildi. Yıllıklandırılmış veriler, cari açığın 12,8 milyar dolara ulaştığını, dış ticaret açığının ise 58,8 milyar dolar olduğunu gösteriyor. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı ise 2 milyar 158 milyon dolar fazla verdi, bu da enerji ithalatının açığı artıran önemli bir faktör olduğunu ortaya koyuyor.
Dış ticaret dinamikleri, Türkiye’nin ithalata bağımlılığını sürdürüyor. Özellikle enerji maliyetleri, dış ticaret açığını genişleten başlıca unsurlar arasında yer alıyor. Ancak altın hariç bakıldığında, cari dengenin daha olumlu bir tablo çizdiği görülüyor. Yılın ilk iki ayında toplam cari açık 8,4 milyar dolara ulaşırken, mal dengesi 11,4 milyar dolarlık açıkla dikkat çekiyor. İhracatın ithalatı karşılama oranındaki sınırlı iyileşmeler, dış ticarette dengelenme çabalarının devam ettiğini gösteriyor. Bu veriler, ekonomik politikaların dış açığı kontrol altına alma hedefini zorlaştırıyor.
HİZMETLER DENGESİ VE YATIRIM GELİRLERİ
Hizmetler dengesi, Şubat 2025’te 2 milyar 453 milyon dolar net giriş sağladı. Bu kalemde seyahat gelirleri 2 milyar 6 milyon dolar, taşımacılık hizmetleri ise 1 milyar 167 milyon dolar katkıda bulundu. Turizm sektörünün kış aylarında bile güçlü performans göstermesi, hizmetler dengesinin cari açığı frenleyen en önemli unsuru olduğunu kanıtlıyor. Yıllıklandırılmış hizmetler dengesi 62 milyar dolar fazla verirken, ikincil gelir dengesi 246 milyon dolarlık sınırlı bir katkı sundu. Buna karşın, birincil gelir dengesi 16,4 milyar dolarlık açıkla cari dengeyi olumsuz etkiledi.
Hizmet gelirlerinin detayına bakıldığında, turizm ve lojistik sektörlerinin ekonomik dayanıklılığa katkı sağladığı görülüyor. Özellikle seyahat kalemi, yabancı ziyaretçilerin Türkiye’ye ilgisinin devam ettiğini yansıtıyor. Ancak birincil yatırım gelirlerindeki açık, yurt dışı yatırımlardan elde edilen kâr transferlerinin ve borç ödemelerinin baskısını ortaya koyuyor. İkincil gelir dengesindeki pozitif katkı ise genellikle havaleler gibi kalemlerden kaynaklanıyor. Hizmetler dengesinin bu güçlü seyri, dış finansman ihtiyacını bir ölçüde hafifletse de, yapısal sorunlar nedeniyle etkisi sınırlı kalıyor.
FİNANS HESABI VE REZERV HAREKETLERİ
Finans hesabında, Şubat 2025’te net doğrudan yatırımlar 11 milyon dolar, portföy yatırımları ise 2 milyar 566 milyon dolar giriş sağladı. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 25 milyon dolar, Devlet İç Borçlanma Senedi piyasasında ise 675 milyon dolar net alış yaptığı kaydedildi. Yurt dışındaki tahvil ihraçlarında, genel hükümet 1,5 milyar dolar, bankalar ve diğer sektörler ise sırasıyla 296 ve 282 milyon dolar net alış gördü. Ancak diğer yatırımlar altında, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları 808 milyon dolar azaldı. Resmi rezervlerde 2 milyar 899 milyon dolarlık net azalma dikkat çekti.
Yıllıklandırılmış finansman verileri, cari açığın net doğrudan yatırımlar (4,8 milyar dolar), portföy yatırımları (15,2 milyar dolar) ve kredilerle (37,7 milyar dolar) karşılandığını gösteriyor. Ancak net efektif ve mevduatlar 13,4 milyar dolar negatif etki yarattı. Merkez Bankası’nın döviz rezervlerindeki 16,5 milyar dolarlık artış, dış finansman girişlerinin bir kısmını desteklese de, rezervlerdeki aylık azalma endişe kaynağı. Net hata ve noksan kalemi, Şubat’ta 1 milyar 72 milyon dolar negatif gerçekleşti. Bu durum, ödemeler dengesindeki bazı işlemlerin kayıt dışı kaldığını düşündürüyor.
Şubat 2025 Cari Açığı Ne Kadar Oldu?
Cari işlemler hesabı Şubat 2025’te 4 milyar 405 milyon dolar açık verdi. Altın ve enerji hariç ise 2 milyar 158 milyon dolar fazla oluştu. Yıllıklandırılmış cari açık 12,8 milyar dolar seviyesinde.
Hizmetler Dengesi Cari Açığı Nasıl Etkiledi?
Hizmetler dengesi, Şubat’ta 2 milyar 453 milyon dolar net giriş sağladı. Seyahat gelirleri 2 milyar 6 milyon dolar, taşımacılık 1 milyar 167 milyon dolar katkıda bulundu. Bu, açığı sınırlayan önemli bir faktör oldu.
