İtalyan lezzetinin en mutlu hali

Burgusu, kelebeği, boncuğu ile çocuk, yaşlı ve tabii ki öğrencinin vazgeçilmezi... 7’den 70’e herkesin, her sofranın baş tacı… Ülke ekonomilerinin en lezzetli destekçisi… Rejim yapana da iştahından ödün vermeyene de mübah… Hem gariban sofrasının hem lüks restoran menüsünün en çok tercih edileni… Daha ne kadar sayalım… Yüzde yüz yerli sermayeli en büyük makarna üreticisi Mutlu Makarna Yönetim Kurulu Üyesi Ali Göymen ile sizler için konuştuk.

Mutlu Makarna’dan kısaca bahseder misiniz? Sizi diğer firmalardan ayıran en önemli özelliğiniz nedir?

Makarna sektöründe 3. Kuşak sanayiciyiz. 1952 yılında un işi ile başlayan yolculuğumuz, 1972 yılında makarna sektörüne girerek devam etti. Tabii bu süreçte en önemli dönüm noktamız 1992 yılında günlük 30 ton makarna üretimi yapan bir tesisken, şehir içinde bulunan fabrikamızın organize sanayi bölgesindeki şu anki tesisimize taşınmasıydı. Diğer dönüm noktamız ise şüphesiz 2000 yılında dünyaya açılıp ihracatı geliştirmemiz oldu. Sektörümüzdeki yenilikleri takip ederek sürekli büyüdük.

Mutlu Makarna olarak sektördeki 50 yılı aşan tecrübemiz, yüksek kalite standartlarımız, modern, yenilikçi ve tam otomasyonlu tesislerimizde günlük 2 bin 500 ton buğday işleme, bin 600 ton makarna, 600 ton un ve 40 ton couscous üretim kapasiteleriyle dünyanın önde gelen gıda işletmelerinden biriyiz. Türkiye’nin 171’inci büyük sanayi kuruluşu, ayrıca dünyanın en büyük 10 makarna tesisi arasında yer almaktayız. Gelişen teknoloji ile birlikte yenilikçi olmamızın bizleri diğer firmalardan ayıran en önemli özellik olduğunu düşünüyorum. Gaziantep'te 2’nci ve 5’inci organize sanayi bölgelerinde 200 dönümlük alanda üretim yapan şirketimiz, yeni hat yatırımları ve Tekirdağ'da faaliyete geçen un tesisi ile birlikte ülkemizde lokomotif gıda firmalarından biri haline geldi.

“İHRACATIMIZI YÜZDE 20 ARTIRMAYI HEDEFLİYORUZ”

Un sektörüne de giriş yaptınız, çalışmalar nasıl gidiyor?

Makarna kategorisinde değerli tüketicilerimiz tarafından da kabul görmüş “Mutlu Kalitesi” algısının bizlere verdiği özgüvenle un sektörü içinde gerekli tüm Ar-Ge çalışmalarını tamamlayarak üretime başladık ve Mutlu Un Tekirdağ tesisini günlük 600 ton buğday kırma kapasitesi ile devreye aldık. Kurulum süreci ve un sektöründeki hedeflediğimiz noktaya ulaşabilmek amacıyla başarılı olduğumuz ihracat ve iç piyasadaki ticari anlayışımız aynen devam edecek. Bölge ve saha çalışmalarını en kısa sürede bitirip nihai tüketicilere ulaşacak ve un raflarında yerlerimizi alacağız. 2023 yılı ihracatımızı Tekirdağ’daki Un fabrikamız ile birlikte yüzde 20 artırmayı hedefliyoruz. Ar-Ge çalışmaları ile yeni ürün portföyümüzü geliştirmek ve kategorilerdeki pazar payımızı büyütmek stratejik hedeflerimizin başında.

Makro ölçekte makarna sanayini konuşalım biraz. Dünyada yeni gelişmeler var mı? Türkiye’nin payı ve makarna sektörünün ekonomik büyüklüğü nedir?

Sektörümüzün 2021 yılı ihracatı yaklaşık 1 milyon 365 bin ton ve iç tüketim ise 750 bin ton olarak gerçekleşti. Sektörümüzün toplam üretim kapasitesi 3 milyon tona ulaştı. 2022 yılında mahsul buğday rekoltesi yağışların iyi olması nedeniyle beklenilen şekilde gerçekleşti. 2022 yılının ilk 11 ayındaki toplam ihracatımız 1 milyon 222 bin ton oldu. Son yıllarda ulaştığı kaliteli üretim, çeşit ve ihracatta yakaladığı yükselişini hız kesmeden devam ettiren sektörümüz, 160 ülkeye yaptığı ihracatla, dünyanın ikinci büyük makarna ihracatçısı durumunda. TÜİK Kasım 2022 verilerine göre; Kasım ayında miktar olarak 110 bin ton değer olarak 81,6 milyon Dolarlık makarna ihracatı gerçekleşti. Ortalama birim ihracat değeri ton başına 745 Dolar oldu.

Ocak-Kasım 2022 döneminde (11 aylık) en çok ihracat yaptığımız 10 ülke sırasıyla Venezuela, Somali, Benin, Gana, Togo, Japonya, Nijer, Senegal, Irak, Ukrayna oldu.

“TÜKETİM ALIŞKANLIKLARINI YAKINDAN TAKİP EDİYORUZ”

Un ham maddesi olarak buğdaya muadil ürünlerde artış var mı, tüketim alışkanlıkları nereye gidiyor? Sizin ürün geliştirme çalışmalarınız nasıl ilerliyor, tüketiciye sürprizler var mı?

Dünyada 2019 yılında Covid pandemisiyle başlayan iklim krizleri, uluslararası düzeyde ekonomik krizler, doğa olayları insanların tüketim alışkanlıklarının çok hızlı bir şekilde değişmesine sebep oldu. İnsanların tüketim alışkanlıklarını özellikle son dört yılda çok yakından takip ediyoruz. Bireylerin yaşamış olduğu olayların hızlı bir şekilde tüketim alışkanlıklarını değiştirdiğini gözlemlemekteyiz. İnsanlar teknolojinin de gelişimi ile birlikte dünyada yaşanan küresel ya da yerel konulara sürekli ve hızlı bir şekilde ulaşabiliyorlar. Bunların en başında insanların alım gücünde sarsılmalar, savaşlar ve doğal afetler var. Bu olumsuzlukların tüketim alışkanlıklarının hızlı değişmesine sebep olduğunu düşünüyoruz. Tüketim alışkanlıklarındaki dinamik yapıya uygun sürekli olarak yeni ürün geliştirme yapmaktayız. Ambalaj revizeleri ile mutlak kalite, sağlıklı ürün anlayışımıza uygun ürünler ile yenilikçi olma üzerine sürekli çalışıyoruz. Örneğin yakın zamanda Mac&Cheese ve ev yapımı tadında üretilen yumurtalı ürünümüzü piyasa sürdük. Tüketim alışkanlıklarını takip ederek oluşturduğumuz bu ürünler hızlı pratik ve lezzetli yemek hazırlama konusunda vazgeçilmez olacaktır.

Rusya-Ukrayna savaşından özellikle buğday ticareti etkilendiğini görüyoruz. Bu durumun sektörünüze yansımaları nasıl oldu?

Türkiye’deki tahıl üretiminin büyük bir kısmını buğday oluşturuyor. TÜİK verilerine göre Türkiye’de 2019’da 19 milyon, 2020’de 20,5 milyon ton buğday üretildi. 2020 yılında bir önceki sezona göre Ekim alanında yaklaşık yüzde 1,0 artış, verimde ise yüzde 6,6’lık yükseliş yaşandı. 2021 yılında ise yaşanan kuraklıktan ötürü düşüş derinleşti. Buna bir de Rusya-Ukrayna savaşanın da eklenmesiyle buğday ticareti önemli ölçüde etkilendi. Bu süreçte döviz kurundaki hızlı hareketler ile birlikte makarna fiyatlarında da tüm gıda kategorilerinde olduğu gibi fiyatların çok hızlı bir şekilde yükselmeye başladığını söyleyebilirim.

Yurt dışında da önemli bir oyuncusunuz, dış pazar konusunda öngörüleriniz neler?

Mutlu Makarna olarak 105'ten fazla ülkeye ihracatımız bulunuyor. Bu kadar geniş çaplı bir ihracatı geniş ve kaliteli bir ürün yelpazesi ile her ülkenin talep ettiği kriterlere göre üretim yaparak gerçekleştiriyoruz. 2022 yılındaki ihracatımız yaklaşık olarak 300 milyon Dolar oldu. Dış pazar ve ihracat ülkemiz için çok önemli. Sanayiciler ve sektör olarak en büyük amacımız; ihracatı da kendi ürettiğimiz yerli buğdayımızla yaparak kazandığımız her bir kuruş dövizin ülkemizde kalmasını sağlamak. Bu da tarım ürünleri ve çiftçiyi destekleyerek ve toprağı hor görmeyecek şekilde bir kazanç elde ederek olur. Bu, hepimizin asli görevi.