AÇIK
2024 yılı verilerine göre, üretimden satışlarda zirvenin sahibi 651,6 milyar TL ile yine TÜPRAŞ oldu. İkinci sırada 356 milyar TL ile Ford Otomotiv Sanayi A.Ş., üçüncü sırada ise 201,6 milyar TL ile Star Rafineri A.Ş. yer aldı. Böylece İSO 500’ün ilk üç sırası geçen yıla göre değişmedi. Ancak ilk 10’da iki yeni isim dikkat çekti: İskenderun Demir Çelik ve Hyundai Motor Türkiye Otomotiv, ilk 10’a yükselme başarısı gösterdi.
İSO 500’ün 2024 yılı sonuçlarına dair değerlendirmelerde bulunan Erdal Bahçıvan, üç temel olumsuz veriye dikkat çekti:
Üretimden Net Satışlarda Reel Gerileme: İSO 500’ün üretimden net satışları üç yıldır üst üste reel olarak azalıyor.
Finansman Giderlerinin Ağır Yükü: Sanayiciler, kazandıkları paranın neredeyse tamamını finansman giderlerine ayırmak zorunda kaldı. Bahçıvan, “Sanayici kazandığı paranın yarısını finansmana ayırıyor sözleri bu yılki sonuçları açıklamaya yetmiyor” diyerek durumun ciddiyetini vurguladı.
Kârlılık Rasyolarında Düşüş: Faaliyet kârlılığı son 10 yıl ortalaması olan yüzde 10,4’ten yüzde 6,2’ye, satış kârlılığı ise yüzde 7,1’den yüzde 2,6’ya gerileyerek son 10 yılın en düşük seviyelerinde kaldı.
Bahçıvan, reel büyüme, kârlılık ve finansman giderleri başta olmak üzere birçok parametrede sanayicinin İSO 500 tarihinin en zorlu yıllarından birini geçirdiğini belirtti.
2024 yılını neredeyse büyümesiz kapatan sanayi sektörünün, Orta Vadeli Program (OVP) sürecinde en büyük fedakarlığı yapan kesim olduğunu vurgulayan Bahçıvan, OVP’nin başarısı için bu gerçeğin konuşulması gerektiğini ifade etti. OVP’ye duydukları güveni yineleyen Bahçıvan, programın hedeflerinden uzaklaşıldığı algısının oluşmamasının temel bir anlayış olması gerektiğini dile getirdi.
“Üretimden Uzaklaşma Tehlikesi Var, 2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi Rehberimiz Olacak”
İSO 500 verilerinin Türkiye’nin üretimden uzaklaşma döngüsüne girme tehlikesini net bir şekilde gösterdiğini belirten Bahçıvan, bunun tersine çevrilmesinin sanayiciler kadar herkesin görevi olduğunu ifade etti. Küresel gerilimler ve korumacılığın arttığı bu dönemde sanayinin hayati önem taşıdığını vurguladı.
Bahçıvan, Cumhurbaşkanlığı tarafından açıklanan “2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi”ni heyecanla beklediklerini ve İSO Stratejik Dönüşüm Merkezi çalışmalarında bu stratejiyi rehber olarak alacaklarını söyledi. Stratejinin “Yüksek Teknoloji, Dijital Ekonomi, Yeşil Dönüşüm, Küresel Entegrasyon ve Yapısal Dönüşüm” gibi beş temel amacı içerdiğini hatırlatarak, gelişmiş bir sanayi altyapısının ülkenin savunması açısından da kritik olduğunu ekledi.
GÜNDEM KORİDORU
08 Haziran 2025