Ev sahibi olanların oranı düşmeye devam ediyor

Türkiye genelinde uzun bir süredir konut krizi yaşanıyor ve bu kriz gün geçtikçe derinleşiyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan son dakika rakamlarına göre de oturulan eve sahip olanların oranı da yıldan yıla azalmayı sürdürüyor. TÜİK'in son açıkladığı 2023 Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri'nde kendilerine ait bir evde yaşayanların oranının 2023'te gerilediği belirlendi. 

KONUT SAHİPLİĞİ 1 YILDA 0.5 PUAN AZALDI

Oturulan konuta sahip olanların oranı önceki seneye göre 0,5 puan azalarak 2023'te yüzde 56,2 şeklinde oldu. Açıklanan rakamlar kapsamında, kirada yaşayanların oranı yüzde 27,8, lojmanda oturanların oranı yüzde 0,9, kendi konutunda oturmayıp kira ödemeyenlerin oranı ise yüzde 15,1 olarak belirlendi. Geçtiğimiz sene oturulan konuta sahip olanların oranı yüzde 56,7 şeklinde olurken, kirada oturanların oranı yüzde 27,2, lojmanda oturanların oranı yüzde 1,1, kendi konutunda oturmayıp kira ödemeyenlerin oranı ise yüzde 15,1 olarak tespit edilmişti. 2021 yılında ise oturulan eve sahip olanların oranı yüzde 57,5, kirada oturanların oranı yüzde 26,8, lojmanda oturanların oranı yüzde 1,2, kendi konutunda oturmayıp kira ödemeyenlerin oranı ise yüzde 14,6 şeklinde açıklanmıştı. 

Bu rakamlar dikkate alındığında, konut sahipliği oranının yıldan yıla azaldığı belirlendi. 2014'te yüzde 61 olan ev sahipliği oranı son 9 senede azalışını sürdürdü. 

YABANCILAR 380 BİN ADET EV ALDI 

Vatandaşların oturduğu evlerde ev sahibi olma oranında düşüş yaşanırken, diğer yandan yabancıların konut sahipliği artışını sürdürüyor. Yabancıların Türkiye'de taşınmaz satın almasının önündeki sınırlamaları kaldıran ve Mütekabiliyet Yasası olarak bilinen düzenlemenin yürürlüğe alındığı 2012 Mayıs'tan 2023 yılının sonuna kadar Türkiye'de yabancılara satılan konut sayısı 381 bin 442 oldu. Yabancılara 2023'te 35 bin 5 konut satılırken, geçtiğimiz sene bu rakam 67 bin 490 olmuştu. 

KONUT FİYATLARI YÜKSEK SEYREDİYOR

Ev sahipliği oranının azalmasında en büyük etken kuşkusuz konut fiyatlarındaki sert yükseliş. Merkez Bankası tarafından açıklanan rakamlara göre, Türkiye genelinde ortalama bir konutun metrekare fiyatı kasımda 30 bin 318,6 Türk Lirası'na çıkmıştı. Bu şekilde 100 metrekarelik ortalama bir konutun fiyatı da 3 milyon 31 bin 860 lira olurken, bu fiyat İstanbul'da 4 milyon 453 bin 250 TL'ye, Ankara'da 2 milyon 329 bin 160 TL'ye, İzmir'de 3 milyon 546 bin 530 TL'ye çıktı. 

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) son rakamlarına göre de 2023 yılında kiralar yüzde 87, ev fiyatları yüzde 65 artış gösterdi. Ev fiyatlarında yaşanan yükseliş geçmiş senelere göre hız kaybetse de yine de konutun ulaşılabilir seviyelerde olmasını engelliyor.