Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) “Mesleklerin Geleceği 2025” raporu, teknolojik gelişmeler, demografik değişimler ve yeşil enerjiye geçişin önümüzdeki yıllarda iş piyasalarını önemli ölçüede dönüştüreceğini ortaya koyuyor. 2030 yılına kadar, bu dinamiklerin 78 milyon net yeni istihdam fırsatı oluşturması bekleniyor.
Teknolojik yenilikler, yapay zeka, büyük veri ve siber güvenlik gibi alanlarda hızlı bir ilerleme yaşanmasına yol açıyor. Bu gelişmeler, yeni meslek alanlarının oluşmasını teşvik ederken, mevcut mesleklerin önemli bir kısmının ortadan kalkmasına neden olabilir.
Rapora göre, tarım işçiliği, yazılım geliştiriciliği ve teslimat hizmetleri gibi alanlar önümüzdeki dönemde en hızlı büyüyen meslekler arasında yer alacak. Buna karşılık, kasiyerlik, banka gişe memurluğu ve temizlik görevliliği gibi mesleklerin azalma göstermesi bekleniyor.
Demografik değişimler ise özellikle yaşlanan nüfusun etkisiyle sağlık ve bakım hizmetlerine olan talebi artırıyor. Bu durum, hemşirelik ve gıda içecek hizmetleri gibi alanlarda yeni istihdam fırsatları yaratıyor.
WEF raporuna göre, şu anki işlerde gerekli becerilerin yüzde 40’ının değişmesi öngörülüyor. Yetenek açığı, şirketlerin yeni fırsatları değerlendirme kapasitesini sınırlıyor. İşverenlerin yüzde 63’ü yetenek açığını en önemli engel olarak tanımlıyor.
Özellikle yapay zeka, veri analitiği ve teknolojik okuryazarlık alanlarında becerilere duyulan talep hızla artıyor. Bununla birlikte, yaratıcı düşünme, dayanıklılık ve esneklik gibi insanın temel yetkinliklerinin önemi devam ediyor. Bu iki beceri grubunun bir araya gelmesi, şirketlerin gelecekteki rekabet gücü için kritik olacak.
2030’a kadar en hızlı büyüyen mesleklerin başında tarım işçileri, yazılım geliştiriciler ve teslimat hizmeti şöförleri geliyor. Bunun yanı sıra hemşirelik, gıda işleme ve sosyal hizmetlerde de çarpıcı bir artış bekleniyor.
Diğer yandan, dijital dönüşümün etkisiyle kasiyerler, bina kapıcıları ve muhasebeciler gibi geleneksel mesleklerin azalma göstermesi öngörülüyor. Şirketlerin otomasyon teknolojilerine yönelmesi, bu meslek gruplarının iş piyasalarındaki yerini azaltıyor.
Yapay zeka, iş modellerini yeniden şekillendirirken, şirketlerin yüzde 77’si çalışan becerilerini geliştirme planları yapıyor. Ancak, yapay zekanın otomasyon etkisiyle belirli görevlerin insansız hale gelmesi, iş gücü azaltımına yol açabilir.