Dijital Dünya sektörel ihtiyaçlara çözüm oluyor

Dünyanın gitgide daha dijital bir hal almasıyla birlikte teknoloji hayatımızın her evresinde kendini göstermeye başladı. Bu aynı zamanda hayatımıza çeşitli kolaylıklar da getirdi. Bu kolaylıklardan bir tanesi de tartışmasız e-dönüşüm. Tüm dünya e-dönüşüme hızla ayak uydururken, sektörün altyapısı ise bilgi ve çözüm odaklı firmalara ihtiyaç duyuyor. Bizler de dergimizin son sayısında bu ihtiyaçlara çözüm sunan EDM Bilişim Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Ermiş ile merak edilenleri konuştuk.

Yıllar önceye dönüp baktığımızda biri bize "dijital dönüşüm geçireceğiz" deseydi güler geçerdik. Bugün ise hayatımızın bir parçası haline gelen dijital yeni dünya, her sektör ve alanı etkisi altına almış durumda. Tam anlamıyla 21’inci yüzyılda yaşamaya başladığımız ve şirketlerin verimliliğini artırmak, iş süreçlerini kolaylaştırmak için bu yeni dünyaya adım attığı dönüşüm, artık bütünün bir parçası olarak olmazsa olmaz bir hale dönüştü. Özellikle muhasebe, deneyim, finans gibi teknolojiye hiç de uzak olmayan sektörler bu dönüşüme hızla ayak uydurdu. Bu dönüşüme geçiş sürecinde başta tereddüt olsa da insan işini kolaylaştırma ve hızlandırma gibi etkenler bu tereddütlerin yumuşak bir geçişle atlatılmasını sağladı. Peki, şu anda e-dönüşümde hangi noktadayız, istenilen noktaya ulaştık mı? Bunların cevabını almak için EDM Bilişim Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Ermiş ile konuştuk…

“TÜM FİRMALARI KAPSAYAN BİR DÜZENLEME BEKLİYORUZ”

E-dönüşümde ülke olarak oldukça başarılı bir pozisyonda olduğumuzu söyleyen Özcan Ermiş, “Ülke olarak e-dönüşümde dünyada ilk 15 ülke arasına girdik. Ve bu 15 ülke içerisinde Avrupa ülkesi yok. Avrupa’da e-dönüşüm alanında sıralamaya giren ilk ülkeyiz. Şu an itibarıyla Avrupa ülkelerinde Türkiye’de yapılan e-dönüşüm faaliyetleri yeni yeni yapılmaya başlandı. E-dönüşüm her türlü evrağın her türlü belgenin artık elektronik ortamda evrağı düzenleyen tarafından imzalanması ve bunun hukuki dillere bağlanması şekliyle de evrağın ömür boyunca saklanmasını ifade ediyor. En büyük katılımı Gelir İdaresi Başkanlığı yaptı. Bundan yaklaşık 11 – 12 yıl önce firmalara yıllık cirolarına "EDM Bilişim, gelecek planlarına yönelik olarak tüm dünyada e-dönüşümün hızla yaygınlaştığı bir dönemde sektördeki konumunu güçlendirmeyi hedefliyor. Bu doğrultuda, teknolojik alt yapısını ve hizmetlerini sürekli geliştirmeye devam ederek müşterileri odaklı çalışmalarını sürdürüyor." göre elektronik fatura mükellefi getirdi. Bu ciro 40 milyondan başladı. Daha sonra 25, 10, 5 milyon bu sene 1 Temmuz itibarıyla geçtiğimiz yıl 3 milyon TL üzeri cirosu olan firmalar geçecek. Gelecek sene de tüm firmaları kapsayan bir düzenleme bekliyoruz” diye konuştu. E-dönüşüme geçerken başlarda bazı tereddütler olduğunu söyleyen Ermiş, e-faturanın insan işini düzenli yapmasıyla düzenli denetime gerek kalmayacak şekilde işlerin kolaylaşmasının bu tereddütleri aşmada oldukça önemli bir enstrüman olduğunu söyledi.

“GÖNÜLLÜ GEÇİŞLER ARTIYOR”

Alınan bütün önlemlere karşın ekonominin önemli bir kısmının kayıt dışı olduğu gerçeği dikkate alındığında sahte fatura kullanımı en aza indirgense de hala gündemde oldukça yoğun bir yerde duruyor. Özcan Ermiş, e-dönüşümün kayıt dışına çözüm olup olmadığını ise şu sözlerle aktarıyor; “Aslında kayıt dışı ekonomide kalan kısım kişi ve firma sayısı çok fazla değil. Firmaların büyük çoğunluğu işini yapan firmalar. Ve bu firmalar elektronik faturaya geçerek işlerini düzenli yaptılar. Hiç olumsuz etki vermediler. Ama bu sistemle kayıt dışı iş yapmaya çalışan firmaların önüne geçildi. Zaten büyük çoğunluğu işini düzgün yapan ticaretçi, sanayici, işletmeci insanlar. Dolayısıyla e-fatura bugün itibarıyla bakıldığında iş dünyasında herkesin beğendiği, akın akın geçtiği bir olay haline geldi. Bir istatistik paylaşmam gerekirse; biz ilk başladığımızda 100 tane zorunlu geçiş varsa gönüllü geçiş bir tane bulamazdık. Ama şimdi zorunlu geçişin yanına 30-35 tane gönüllü geçiş var.”

“E-DÖNÜŞÜMÜN ARKASINDAKİ GÜÇ; MALİ MÜŞAVİRLER”

E-dönüşüme geçişte insan faktörü de oldukça etkili oldu. Özellikle mali müşavirler ve muhasebecilerin bu sisteme geçişin arkasındaki güç olduğunu ifade eden Ermiş, “ Mali müşavirler çok büyük emek gösterdiler. Biz o yüzden e-ödeme olarak bütün reklamlarımızda, bütün söylemlerimizde kıymetli lafını kullanırız. Niye kıymetli? Biz İtalya’da, Fransa’da, Polonya’da, Almanya’da e-fatura işi yapıyoruz. Avrupa’daki mali müşavirlerin olanakları iyi ve ilgilendikleri firma sayısı az. Türkiye’de ise bildiğim kadarıyla Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği'ne (TÜRMOB) bağlı 125 bin civarı mali müşavir, 25-30 bin stajyer genç arkadaşla beraber toplam 150 bin mali müşavir var. Bunlar Türkiye’de yaklaşık 3 milyonu aşkın işletmeye ve esnafa hizmet veriyorlar. Bütün işlemlerini yapıyorlar. En küçük bir formun doldurulmasından istatistik kurumuna bir istatistik sunulmasına varıncaya kadar gece gündüz çalışıyorlar ve kazançları Avrupalı meslektaşına göre neredeyse 4’te 1 oranında. Bu e-dönüşüm konusunda da gelir idaresi ve biz her ne kadar eğitim versek de e-defteri, e faturayı nasıl fatura düzenleyeceğini nasıl iptal edeceğini, irsaliyenin fatura ilişkisinin ne olduğunu, elektronik ortamda bunların hangi düzende yapılacağını tane tane öğreten gerektiğinde müşterinin bilgisayarına bağlanıp gösteren mali müşavirdir. O yüzden Türkiye’de elektronik dönüşüm özellikle gelir idaresinde gelişiminin iki büyük kahramanı var. Biri bizi Avrupa’da bir numara yapan gelir idaresi başkanlığı ikincisi ise mali müşavirler. Eğer onların bu çabası olmasaydı bu kadar pürüzsüz ve memnuniyet verici bir e-fatura, e-belge düzenimiz oluşmazdı.” Zaman zaman mali müşavir ve muhasebecilerle yurt dışına giderek gözlemler yapıldığını söyleyen Özcan Ermiş, Milan’daki bir ziyaretten sonra gelişen fikri şu şekilde paylaştı; “Almanya’da 8 bine yakın Türk mali müşavir var. Biz bu işi biliyoruz ama Almanya’daki mali müşavirler daha bu işi bilmiyorlar. Avrupa standartlarında bir e-fatura nasıl işlenir bilmiyorlar. TÜRMOB ve EDM olarak giderek, Almanya’da

SAYILARLA PEC

İtalya’da 25 milyon PEC adresi mevcuttur ve yıllık 1 milyon 200 bin civarı belge PEC ile gönderilmektedir. Bu gönderilerin yüzde 18’i kamu kurumları, yüzde 8’i vatandaşlar ve kalanı şirketler, esnaflar ve serbest meslek mensupları tarafından gönderilir. Türk mali müşavirlerin bulunduğu derneklerde 3-4 tane seminer yapalım. Deneyimlerimizi anlatalım. Mükellefler e-faturaya geçince nelere dikkat etmeleri lazım, bu e fatura neleri getiriyor, çalışanlarımıza hangi eğitimleri aldırmamız lazım? gibi onları işe bir sıfır önde başlatacak olan bir mekanizma kuralım dedik. Bu sebeple yurt dışı seyahatleri oldukça verimli oluyor.”

Türk mali müşavirlerin bulunduğu derneklerde 3-4 tane seminer yapalım. Deneyimlerimizi anlatalım. Mükellefler e-faturaya geçince nelere dikkat etmeleri lazım, bu e-fatura neleri getiriyor, çalışanlarımıza hangi eğitimleri aldırmamız lazım? gibi onları işe bir sıfır önde başlatacak olan bir mekanizma kuralım dedik. Bu sebeple yurt dışı seyahatleri oldukça verimli oluyor.”

“YAPAY ZEKÂYI E-DÖNÜŞÜME OTURTMAYA ÇALIŞIYORUZ”

E-dönüşümün esas noktası yazılıma da dayanıyor. İşin artık yapay zekaya doğru gittiğini söyleyen Ermiş, “Biz şu anda günde 10 milyona yakın belge çıkartıyoruz. Bunlar genelde 10 saatte oluyor. Ve saatte 1 milyon belgenin muhatabına ulaştığı, imzalandığı ve saklandığı bir sistem. Bu 100 milyona da çıkacak. İşin içinde sadece e-fatura yok. Şimdi bir kayıt elektronik e-posta geliyor. İtalyanlar bu konuda öncü durumda. Kayıt elektronik posta da Kanadalılar ve Uzak Doğulular da var. 44 milyon tane Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) adresi var. İnsanlar her ciddi olan konuyu Kep'ten haberleşiyorlar. Bu da Türkiye’de olgunlaşacak. Bu anlamda biz de Avrupa’da ilk 5’te iş yapar durumdayız. Dolayısıyla bu kadar belgeyi yönetirken sizin sunucularınızın sistemlerinin yapay zekâ ile çalışması lazım. Şu anda İstanbul Yıldız Teknik Üniversitesi’nde hocalarımızla biraz önce söylediğimiz yapay zekayı artık e-dönüşüme oturtmaya çalışıyoruz. Bu bir operatör işi müşterilerinizi mutlu ederek doğru yönlendirmelisiniz. 7/24 müşterinize canlı destekte bulunacaksınız. Bunu artık en küçük köfteci, kafeterya ve boyacı da kullanacağı için ekonomik olmak durumundasınız. Ve bu da başarıldı. Birçok istatistikte dijital faturayla kargo varsa 40’ta 1’e düştü maliyet. Kargo yoksa da bu oran 5’te 1’e geriledi.