“Afet kültürümüzde eksiklikler var”

6 Şubat 2023 tarihinde, Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri merkezli gerçekleşen ve 10 ilimizi etkileyen depremlerde, AKUT Arama Kurtarma Derneği 30 ekibinden, 800’ü sahada olmak üzere toplam 1.143 gönüllüsüyle depremden etkilenen 10ilde hayat kurtarmak için çalıştı. Bu süre zarfında 229’u canlı olmak üzere 483 vatandaşımızı ve 12 canlı hayvanı enkazlardan tahliye etti. Yıllar içinde edindiği uluslararası tecrübesiyle, dünyanın farklı bölgelerinden gelen ve ulusal arama kurtarma ekipleriyle iş birliği yaparak başarılı operasyonlar gerçekleştirdi.

Depremin ilk dakikalarının ardından, Acil Durum Yönetimine geçerek depremden etkilenen bölgelerden gelen bilgileri değerlendiren AKUT, ekiplerini hızla bölgeye sevke başladı. Kendileri de depremzede olan AKUT Kahramanmaraş ekibi, depremin hemen ardından arama kurtarma faaliyetlerine başlarken, Türkiye’nin dört bir yanından bölgeye sevk edilen AKUT ekipleri de ilk canlı kazazedeyi, 11.15’te tahliye etti. AKUT gönüllüleri, afet zamanı dışında düzenli olarak sürdürdükleri eğitim ve tatbikatlar sayesinde, 6 Şubat Depremlerinde afetzedelere ulaşma misyonunu yerine getirdi.

ULUSLARARASI GÜÇ BİRLİĞİ İLE ETKİN ARAMA KURTARMA HEDEFİ

Bugüne kadar Atina, Tayvan, İran, Haiti, Nepal gibi ülkelerde yaşanan afetlere müdahale eden ve 2011 yılından bu yana Birleşmiş Milletler Birleşmiş Milletler Uluslararası Arama Kurtarma Danışma Grubu (INSARAG) tarafından akredite bir kurum olan AKUT Arama Kurtarma Derneği, 6 Şubat depremlerinin ardından yapılan uluslararası yardım çağrısına cevap vererek bölgeye gelen yabancı arama kurtarma ekipleriyle uyumlu bir çalışma sergiledi.

Deprem zamanı kurulan bu iletişim, afet sonrası da devam ettirildi. AKUT, aralarında ABD, Tayvan, Sırbistan, Hollanda gibi ülkelerin bulunduğu pek çok ülkeden gelen arama kurtarma ekipleriyle, operasyon bölgesindeki işbirliklerini ortak eğitim ve bilinçlendirme projeleri, malzeme yardımı, deneyim ve kapasite paylaşımı gibi pek çok başlık altında uzun vadeli işbirlikleriyle sürdürmektedir.

Yabancı arama kurtarma ekiplerinin yanı sıra misyonunu gerçekleştirebilmesi için AKUT’a kaynak aktaran pek çok yerli ve yabancı kurumla da geliştirilen projelerle elde edilen deneyim ve yaratılan kaynaklar, AKUT’un gönüllü altyapısının eğitimlerinde ve afetlere müdahale kapasitesinin artırılmasında kullanılmaktadır.

“SOSYAL SORUMLULUK ANLAYIŞIYLA TOPLUMU BİLİNÇLENDİRİYORUZ”

AKUT Arama Kurtarma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Zeynep Yosun Akverdi, “Binlerce gönüllümüz hayat kurtarma konusunda ‘99 Marmara, Tayvan,  Adana, Van, Erzurum, İzmir depremlerinde, görevlerini yerine getirdi. Kahramanmaraş’ta da 3.000’e yakın gönüllümüzün yarısına yakını ile sahada ve masa başında durmaksızın yoğun ve insanüstü bir çalışma sergiledi.” dedi. Afete hazırlık konusunda uzun yıllardır çeşitli projeler gerçekleştirdiklerini ve eğitimler verdiklerini belirten Akverdi, “Türkiye’nin en güvendiği kurumlardan biri olan AKUT Arama Kurtarma Derneği olarak, sadece gönüllülerimizin değil, tüm toplumun afet bilincine sahip olması gerektiğini ve her daim hazır olmamız gerektiğini düşünüyoruz. Bu bağlamda, sosyal sorumluluk anlayışıyla toplumu bilinçlendirme faaliyetlerimizi de aralıksız sürdürüyoruz. Eğitim birimlerimiz ile yılda ortalama 2 bin oturumla 100 bin kişiye ulaşarak ‘Temel Afet Bilinçlendirme’ ve ‘Deprem Bilinçlendirme’ seminerleri veriyoruz” dedi.

"AFET RİSK YÖNETİMİNE İHTİYACIMIZ VAR”

Türkiye’de bugüne kadar bütün planlamaların afetler yaşandıktan sonrasına; kriz yönetimi şeklinde yapıldığına dikkat çeken Akverdi, “Esas yapılması gereken afet risk yönetimi planlarıdır. Afet olursa buna karşın elimizde ne var? Kaynaklarımız neler? Nerelerde güçlü ve nerelerde zayıfız? Bu soruların yanıtlarına hazırlanmamız lazım. Mahallemizde, ilçemizde ilimizde ve ülke genelinde afet risk yönetimi planlamasına ihtiyacımız var. Olası risklerin farkına vararak, önlemlerimizi ona göre almalıyız” dedi.

“MARMARA DEPREMİ ACİL MÜDAHALE VE KURTARMA PLANI HAZIRLIYORUZ”

AKUT olarak beklenen Marmara depremi için de hazırlıkları sürdürdüklerini ifade eden Akverdi, “Tüm acil müdahale ve kurtarma planlarımızı hazırlıyoruz. Beklenen Marmara depreminde 10 ekibimizi Trakya Acil Durum Yönetimi (ADY), 15 ekibimizi ise Anadolu Acil Durum Yönetimi (ADY) altında organize edeceğiz. İstanbul, Kocaeli, Tekirdağ ve Bursa illerinde bulunan Marmara bölgesindeki ekiplerimizi ilk etapta bunun dışında tutuyoruz. Çünkü o gün afetzede olabilme ihtimalleri var. Bu  ekiplerimiz kendi güvenliğini sağladıktan sonra yakınlarının güvenliğini sağlayacak ve bulunduğu bölgede toplumu yönlendirecek. Belli bir aşamadan sonra diğer ekiplerimize dahil olabilecek. 1.500’ü aşkın operasyonel gönüllümüz sahip olduğumuz standartlar gereği lojistik malzemesi yanlarında en az 7 gün aralıksız ihtiyaçlarını giderebilecek  ve iaşesini sağlayabilecek durumda olacak” dedi

Acil Toplanma Bölgeleri ve Acil Toplanma Alanları kavramlarını algılama konusunda bile kafa karışıklığı yaşandığına dikkat çeken Akverdi, “Bunun en önemli nedeni afet kültürümüzde eksikliklerin olması. Acil Toplanma Alanları ve Toplanma Bölgeleri iki farklı olgu; ancak bu iki kavram birbirine karışıyor. Acil toplanma alanları deprem olduktan sonra bizim güvende olacağımız yerlerdir. Toplanma bölgeleri ise özellikle büyük bir afetten sonra yiyecek dağıtılacak, barınma için çadır kurulacak yerlerdir” dedi. Acil Toplanma Alanları ve Toplanma Bölgeleri’nde kaçak yapılaşmadan dolayı ciddi sorunlar olduğunu vurgulayan Akverdi, “Şehir planlamaları yapılırken bunlara dikkat edilmeli ve doğru kurgulanmalıydı. Maalesef büyük şehirlerimizde toplanabileceğimiz boş bir alan yok. Bu bir çıkmaz olarak karşımıza çıkıyor” dedi.