Profesyonel Bakış

Sağlıkta insan kaynakları

İşletmeler açısından insan, yalnızca en değerli varlık değil aynı zamanda en önemli zenginliktir. Çünkü işletmelerin, 5M (machine, money, material, management, man) olarak adlandırılan girdilerinin planlamasını, organize edilmesini, yönetimini ve çalıştırılmasını sağlar.

6dk okuma
Türkiye'de İş Dünyası13.07.2022
Sağlıkta insan kaynakları

İşletmeler açısından insan, yalnızca en değerli varlık değil aynı zamanda en önemli zenginliktir. Çünkü işletmelerin, 5M (machine, money, material, management, man) olarak adlandırılan girdilerinin planlamasını, organize edilmesini, yönetimini ve çalıştırılmasını sağlar.

Yazan: Hayati Odabaşı

Sağlık işletmeleri için insan kaynağı, değer oluşturan ve hizmeti bizzat üstlenen en önemli paydaş olmasının yanı sıra, finansal tablolarda ve maliyet kalemlerinde önemli bir hacme sahiptir. İnsanın insana hizmet ettiği, toplumda olmazsa olmaz konumda olan sağlık hizmetlerinin en iyi şekilde sürdürülebilmesi ve sağlık kurumunun rekabet gücünü artırması için insan kaynakları yönetiminin uygulanması büyük önem arz ediyor. Sağlık işletmelerinin, çevresel değişimlere adapte olmasında, teknolojinin yanı sıra, nitelikli ve yeterli sayıda insan kaynağına sahip olması önemli bir belirleyici. Emek yoğun bir sektör olan sağlık hizmetleri üretimi, yüksek eğitim ve yetenek düzeyine sahip, oldukça fazla sayıda farklı meslek alanından insan kaynağı barındırıyor.

İnsan Kaynakları Yönetimi uygulamalarında yer alan insan kaynaklarının planlanması, insan kaynağını bulma, seçme ve işe alma süreçleri, iş değerleme, eğitim-geliştirme faaliyetleri, kariyer yönetimi, performans değerlendirme, ücret değerlendirme ile iş güvenliği ve işçi sağlığı konularının sağlık kurumlarınca titizlikle uygulanması gerekiyor.

Etkin bir insan kaynakları yönetimi, sağlık sistemlerinin başarısı ve sürekliliğin sağlanabilmesi için önemli bir yerdeyken küresel çerçevede olduğu kadar ülkemizde de yüksek kalitede sağlık hizmeti sunabilmek için, insan kaynakları kritik bir görev üstleniyor.

HEKİMLER GELECEKLERİNDEN KAYGILI

Türkiye’de 2003 yılında başlayan Sağlıkta Dönüşüm Programı dahilinde 2006 yılından itibaren sağlık insan gücü planlaması yapılmaya başlanmıştır. Sağlık İnsan Gücü Planlaması sağlık kurumlarının stratejik planlarında dik-kat edilmesi gereken bir husus haline gelmiştir.

Milliyetçi Hekimler Derneği ve 14 Mart Tıbbiyeliler Derneği’nin yetişmiş kalifiye insan kaynağının yurt dışına gitmek istemesinin temel sebeplerini araştırmak üzere Ocak 2022 tarihli “Hekim Yurtdışı Göçü Araştırması” ne-ticesinde ülkemizde mesleğini icra eden hekimlerimizin yüzde 88,3’ü ülkemizde hekim olarak çalışmaktan memnun olmadıklarını dile getirmiştir. Memnuniyetsizliğin kamu kurumlarında daha yüksek olduğu gözlemlenmektedir. Araştırmaya katılan hekimlerin yüzde 72’si yurt dışında çalışma düşüncesi olduğunu dile getirirken, yüzde 50’si bu düşüncesi için çaba sarf ettiğini belirtilmiştir.

Yurt dışında çalışma isteğini oluşturan nedenler irdelendiğinde;

  • Gelecek kaygısı,
  • Sağlıkta şiddet,
  • Yönetim zafiyeti,
  • Ekonomik nedenler,
  • Çalışma şartları,

ilk sıralarda yer almaktadır.

İlave olarak belirtmek gerekir ki, an itibari ile tıp fakültesinde öğrenci olarak eğitimi devam eden ve bu araştırmaya dahil olan hekim adaylarının yüzde 84’ü yurt dışında çalışmayı düşündüklerini belirtmiştir. Nedenler irdelendiğinde görevli hekimler ile aynı sorunlar göze çarpmaktadır. Hekim ve hekim adaylarının yurt dışına gitmek istedikleri ülkeler Almanya, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri olarak sıralanıyor.

1534 HASTANE HİZMET SUNUYOR

TÜİK 2020 yılı verilerine göre Türkiye’de 900’ü Sağlık Bakanlığı’na, 68’i üniversitelere ve 566’sı özel girişimcilere ait olmak üzere, 1534 hastane hizmet sunuyor. Türkiye’de 2022 yılı itibari ile toplam sağlık personeli sayısı, 1 milyon 285 bin 546’dır. Bu çalışanların yüzde 59’i Sağlık Bakanlığı’na, yüzde 14’ü üniversitelere, yüzde 27’si ise özel hastanelere bağlı sağlık tesislerinde hizmet sunuyor.

RADİKAL DÖNÜŞÜMLERİN YAŞANDIĞI SİSTEM

Türkiye sağlık sistemi, radikal dönüşümler yaşamış bir sistemdir. Tesis ve ekipman altyapısı, hizmete erişim ve tedavi başarısı konusunda, bir çok ülkeye örnek teşkil ediyor. Bu gelişimin odağı daima güçlü bir insan kaynağı olmuştur. Gelişim ve ilerlemenin devam edebilmesi için, güncel bilimsel literatürde uzun zamandır yer edinen uygulamaların daha güçlü bir şekilde sağlık sistemine nüfuz etmesi gerekiyor. İnsan kaynakları planlamasının daha akılcı ve bilimsel, eğitim süreçlerinin daha amaca yönelik planlanması önemli. Günümüzde insan kaynakları yönetimi artık stratejik boyutları ile değerlendirilmesi gereken bir noktaya taşındı. Dolayısıyla, ülkemizde de stratejik insan kaynakları yönetiminin sağlık sistemlerindeki rolü irdelenmeli ve bilimsel metodları benimsenmelidir.

Profesyonel Bakış
Yorum Yaz