Pandemide sadece onlar sokaktaydı

Pandemi sürecinde bir tek kargo şirketleri sokaktaydı... Bir tek onlar çalıştı... Her yer kepenk indirdi. Onlar durdurak bilmeden taleplere cevap verdi. Son iki yılın en yüksek oranda talep gören iş kollarından birisi olan kargo ve lojistik sektörü, birçok iş kolunun içe kapandığı pandemi döneminde yükselişe geçti. Söz konusu dönemde sektöre hem yeni oyuncular katıldı hem de daha önce hiç kargoculukla uğraşmamış bireyler dahil edildi. Her ne kadar bu yapılanmanın yanlış bir strateji olduğunu anlatsa da GKN Kargo Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Akyürek, Türkiye’nin gideceği daha çok yolu olduğunu söylüyor.

Odaklarında sadece Türkiye pazarında büyümenin olduğunu söyleyen ve önümüzdeki iki yıl içerisinde tam 200 milyon TL öz sermayeyle yatırım yapacak olan GKN Kargo, sektörde öncü bir rol oynayarak hem sektör dışında kalan diplomalı lojistikçileri hem de bu işi layığıyla yapmak isteyenleri kalifiye personele dönüştürecek. Hali hazırda 1152 personele istihdam sağlayan ve kalifiye personele ulaşabilecek olsalar bu kadroyu 10 bine de çıkarabileceklerini dile getiren Gökhan Akyürek, hem firmanın geleceğiyle hem de sektörle ilgili çarpıcı yorumlarda bulundu…

Firma olarak çok yeni bir kuruluşsunuz ancak çok agresif ve dominant bir büyüme stratejisiyle büyük işler başarıyorsunuz. Bu süreci bize biraz anlatabilir misiniz?

Agresif ve dominant olarak tanımlayabiliriz kendimizi doğrudur. Çünkü sektörümüz bunu gerektiriyor. Hızlı olmamız, hızlı aksiyon almamız gerekiyor. Agresif bir satış politikasıyla hızlı bir yapılanma içerisinde olmamız lazım. Çünkü sektörde bunun açığı da çok fazla. Piyasanın ve insanların gerçekten GKN Kargo gibi beş tane daha firmaya ihtiyaç duyduğunu ön görüyoruz ve bizler de bu açığı kapatmak adına çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

Yüksek enerjili olmanın tüketici boyutundaki tarafına baktığımızda fiyatlarınız çok makul kalıyor. Normalde fiyatlar yukarı yönlüyken siz frene basıyorsunuz. Bunun sebebini açıklayabilir misiniz bize?

Evlere kapandığımız pandemi sürecinden bu yana süre gelen rekabet ortamını sektördeki tüm firmalar fırsata çevirdi. Herkes maliyetleri göz önüne alarak bunu yaptığını söylüyor ancak onların bahsettiği gibi de bir fiyat artışının yaşanmasına gerek yok. Bizler bu süreçteki fırsatçıları ön görerek sektörde yeni ve agresif olmamızın avantajını kullanarak fiyat artışına istinaden bir artış yapmayı planlıyoruz. 2022 üretici ve tüketiciler için gerçekten çok zor geçecek. Bunun altında yatan birçok sebep var. Biz tabi burada daha minimumda ilerleyerek müşterilerimizi kazanmak ve hak edilen satış rakamlarıyla iş yapmak istiyoruz. Bir şeyin ederi vardır ve o ederin çok üstüne çıkarsanız tepki toplarsınız. Biz bu konunun dışarısında kalmak istiyoruz.

Uygun fiyat demiyorum, ederi kadar fiyatla çalışmaktan bahsediyorum. Amacımız bu. Üreticimizi de tüketicimizi de düşünmek zorundayız. Ülkemiz ekonomisinde firmaların lojistik giderleri iki sene önce yüzde 4-5 seviyelerindeyken şu anda yüzde 10’lara çıktı. Önceden bu oranlar bir külfet gibi gelmiyordu şirketlere ancak, artık külfet olmaya başladı. Biz de buradaki artışa ayak uydurup fırsatçılık yaparsak fiyat herkese yansıyacaktır. Bu fiyat yansıtmasını yüksekten yapıp piyasanın dengesini bozmak istemiyoruz.

YAŞ ORTALAMASI 60’A ÇIKTI

Hizmet tarafında da farklı uygulamalar hayata geçiriyorsunuz. Sektörde de bunlarla öne çıkmak istiyorsunuz. Bu farklılaşma çalışmalarından bahsedebilir misiniz?

Koronavirüs sürecinden bu yana e-ticaret ve mağazacılık tarafında farklı gelişmeler yaşandı. 2019’dan sonra online kanal yatırımları yükseldi ve sirkülasyon arttı. Rakamlardan konuşacak olursak; 2019’da e-ticaretin Türkiye’deki perakende ve üretici firmalarındaki oranı yüzde 7-8 seviyelerindeydi. 2020 yılı kapanışında bu oranın yüzde 18’lere çıktığını gördük. Bu yıl ki tahminimiz de, senenin yüzde 30’lu seviyelerde kapanacağıdır. Bu e-ticaretin yükselmesi ve mağaza taraflarının da hareketli olması kargo firmalarını ister istemez büyütüyor ve büyümeye odaklandırıyor. Biz bu süreçte IT ve sistem yatırımları yaptık. Şu anda Türkiye’deki hiçbir firmanın kullanmadığı teslimat alt yapı sürecimiz var. Rota hesaplama, evde yokum komşuma bırak, aciliyetim var rota güzergahı üzerinde sizinle buluşup kargomu alabilir miyim gibi seçenekler var. Müşterimiz artık iade kargosunu evinin kapısından aldırabiliyor mesela. Müşterinin düğünü oluyor, kıyafeti hızlıca alması gerekiyor. Biz rota takibi sürecinde kargocumuzu görüyoruz, rotayı yeniden belirleyip bir şekilde ürünü ulaştırmak için çaba sarf ediyoruz. Bunlar sektörde ilkler arasındaydı tabi ama şu an uygulamaya koyanlar da oldu. Biz bu çalışmaları şundan dolayı yaptık; 2019 yılında e-ticaret alışverişi yapanların yaş aralığı 20 ile 30 arasındaydı. Şu anda gördüğümüz ise e-ticaret alışverişi yapanların yaş aralıkları 40 ile 60’a kadar çıkmış durumda.

Firmanızı yurtdışı sermayedarlarla paylaşacak mısınız yoksa biz kendimiz büyüyeceğiz ve dünyada satın almaları biz yapacağız mı diyorsunuz?

Biz yüzde 100 yerli ve öz sermayeyle büyüyen, bu şekilde de büyümeye devam edecek olan bir firmayız. Şu andaki bizim ileriye dönük olarak tek hedefimiz, 5 sene içerisinde kendi öz sermayemizle, kendi ayaklarımızın üzerinde durabilen bir firma olmak. Şu anda her hangi bir fon ortaklığı, her hangi bir yatırım ortaklığımız bulunmuyor. Tabi ki teklifler geliyor sürekli ancak, bizler ilk 5 yıl içerisinde hiçbir teklifi değerlendirmek istemiyoruz. Tek odak noktamız, ülkemize karış karış yayılarak, her bölgeye bayraklarımızı asmak ve insanlarımıza kapı kapı ulaşmak. O sebeple şu an sadece kendimiz büyümek istiyoruz, herhangi bir yatırımcıyla ortaklık düşünmüyoruz.

Bizlere bu işe girmeden önce hangi verileri analiz ettiğinizi ve bir girişimci olarak neden böyle bir firma kurma gereği duyduğunuzu anlatabilir misiniz?

Küçüklüğümden bu yana taşımacılıkla ilgili bir iş yapacağım belliydi. Lisede de bunun üzerine eğitim aldım üniversitede de. Yani hem teorisini hem de pratiğini biliyorum bu işin diyebilirim. 2007 yılında aile yapımızda başlayan ve 2013’ün sonuna doğru da bir ayrılık süreci yaşanan bir dönem oldu. Eşitsizliğin olduğu bir ortamda devam ediyordu ortaklık süreci ve dağılma yaşandı bundan sebep. Ancak ailemin yaptığı iş de taşımacılık sektörüne yakın bir işti. Sonra yakın aile dostumuz olan Seyit Bey, 'kargoculuk sektöründe büyük bir açık var neden bu alana girmiyorsunuz' dedi. Biz de 2017-2018 yılında gerçekten açığın var olduğunu gördük ve 2018 yılında yatırım kararı aldık. Sonra 2019’da da pandemi patladı. Biz ilk başta gerçekten korktuk, pişman olacağımızı düşündük. Yanlış hamle olabilir mi dedik ancak pandemideki o dijital taraftaki yatırım çılgınlığını gördükten ve e-ticaretin yükselişini izledikten sonra doğru hamle yaptığımızı anladık. Şu an Türkiye’de 16 aktarma merkeziyle, yaklaşık 80’in üzerinde acentayla ve 1152 kişilik bir aileyle hizmet veriyoruz. Önümüzdeki yıl da nasip olursa 5 bin kişilik personelle yolumuza devam edeceğiz. Hatta şöyle söyleyeyim, şu an alt yapımızın tamamı hazır ancak insan kaynakları tarafında, personel bulma konusunda inanılmaz zorluk çekiyoruz, o sebeple büyümemizi sağlayamıyoruz. Bu anlamda da bir çalışmamız var; 2022’in başında yeni genel müdürlük binamıza taşınacağız ve orada GKN Akademi diye kendi ekibimizi yetiştirip, geliştirip bölgelere ileteceğiz. Tamamen bizim felsefemizle, haftanın belli günleri bizzat benden de ders alacaklar. Mezun olduğum üniversiteyle temas halindeyiz, onlar da bizlere destek olacaklar. Böylece üniversiteden mezun olan ve bölümü okuyanlar direkt kendi işlerinde çalışma fırsatı da bulacak. Bu da gerçekten çok önemli bir adım olmuş olacak.

Sektör için en önemli kavramların başında ‘hız’ geliyor. Sizce hız, sektörde ne kadar önemli? Bu konuda GKN neler yapıyor?

Hız ve para bu sektörde inanılmaz önemli. Hızınız olup paranız olmazsa da sektörde yapamazsınız. Yatırım açısından çok kıymetli çünkü. Paranız olup hızınız olmazsa, o da büyük bir sıkıntı. İkisini bir yönetmek lazım ve piyasada bu konuda ciddi bir açık var. Sektör aç şu an. Biz bu anlamda paradan da ziyade alt yapımızın güçlü olmasıyla farkımızı öne çıkarıyoruz. Yazılım tarafı da çok kıymetli bu arada. Bizim merkez ekibimizin içerisinde 7 yazılımcı personel bulunuyor. Onlar sürekli yazıyor, yenilikler getiriyor. İnsanlar bu fikirlere aç. Bizler yeni şeyler düşündükçe onların yazması lazım. Bu anlamda da gerçekten kalifiye personel yok maalesef. Gerçekten seneye 10 bin kişi de olabiliriz ancak, personel bulamıyoruz. Geçtiğimiz günlerde şöyle bir şeyle karşılaştık; bölgeyi kurduk, bölgede kurye bulamadık, bölge şefi bulamadık, şoför bulamadık. İnsanların talepleri de çok yukarılara çıktı. Öyle rakamlar istiyorlar ki o da büyük sıkıntılar yaşatıyor.

HEDEF; 200 MİLYON TL’LİK YATIRIM

Pazaryeri firmaları bu büyüme ivmesini gördükten sonra sizlerin alanında hizmet vermeye başladı. Sizler de o halde ben ulaştırma sağlayabiliyorum, pazaryeri de kurayım mı diyeceksiniz? Sektördeki bu konuyu nasıl yorumluyorsunuz?

Herkes kendi bildiği işte kalsa ortadaki kaos da yaşanmaz. Şu an pazaryerindeki firmaların kargo bünyesinde verdiği maaş skalasıyla bizim verdiğimiz maaş skalası bir değil. Bu konu bizim üzerimizde de bir baskı yaratıyor. Benim öngörüm 5 yıl içerisinde bu işe bulaşan pazaryeri firmaları o kanaldan geri çekilmek zorunda kalacak. Ya batacak ya devredecek ya da dağılacaklar. Bu sebeple herkes bildiği işte kalmalı. Ayrıca işin bir diğer tarafı da şu; insanlarımıza kötülük de yapıyorlar. Şimdi üç tane araba alabilen bir adam, gidiyor pazaryeri firmasıyla kargocu gibi anlaşıyor, yatırım yapıyor bu işe ancak bu işin bir devamlılığı yok. Firmalar hak ediş üzerinden para vermeyi vaat ediyor ve insanlarımız kandırılıyor. Şu an pazarda diğer rakiplerimiz dahil hiç kimse otomasyon sistemi kullanmıyor. Herkes gününü kurtarıyor. Yarın öbür gün bu insanlar işsiz kaldıklarında ne olacak belirsiz.

Yurt içindeki hedefleriniz nedir peki? Buradaki yapılanma sürecini nasıl tamamlayacaksınız?

Şu anda 61 ilin tamamında kendi aktarma merkezlerimizle, servis sağlayıcılarımızla varız. 2022’nin ilk çeyreğinde de bu yapılanmayı 81 ilin tamamına yaymayı planlıyoruz. Üreticilerin hakim olduğu pazarların yüzde 90-95’ine biz gidebiliyor haldeyiz zaten ancak yapılanmamız tamamlandığında tamamına hizmet verebilecek hale geleceğiz. 2 yıl içerisinde de 200 milyon TL’lik bir yatırım yapacağız. Bu yatırımlar IT, sistem alt yapı otomasyon yatırımları, araç yatırımları, demirbaş yatırımları olmak üzere önümüzdeki yıl 100 milyon bir diğer yıl da yine 100 milyon TL'lik yatırımla büyümeye devam edecek. Eğer personel bulabilirsek çok daha hızlı büyüyebiliriz. Aralık ayından itibaren kargo sektörüne girmek isteyenler bizi takip etsinler. Lojistik okuyup farklı sektörde çalışanlara sesleniyorum; sektöre geri dönün. İmkan var, pazar payı var ve ücret skalaları da iyi durumda.