AÇIK
AK Parti’nin Meclis’e sunduğu teklifteki 14. madde, Cumhurbaşkanı’nın otomotivde uygulanan ÖTV oranlarını belirleme, indirme veya artırma yetkisini genişletiyor. Bu yetkiye, fosil yakıtlı araçlar için motor silindir hacmi ile elektrikli araçlar için menzil ve batarya kapasitesi ifadeleri de eklendi. Bu düzenleme, gelecekte özellikle elektrikli araçların farklı batarya kapasitelerine göre ÖTV oranlarının belirlenmesine olanak tanıyacak bir altyapı oluşturuyor. Ancak mevcut haliyle, teklifin yasalaşması durumunda genel binek otomobil fiyatlarında bir vergi artışı yaşanmayacak. Yani, bugün uygulanan ÖTV oranları aynen devam edecek.
Türkiye’de otomobil ÖTV sistemi, motor hacmi ve vergisiz fiyat (matrah) üzerinden farklı oranlarda uygulanıyor. 1600 cc’ye kadar olan araçlarda yüzde 45, 50, 60, 70, 80; 1600 cc üzeri araçlarda ise yüzde 150 ve 220 gibi oranlar bulunuyor. Ancak, döviz kuru ve enflasyon gibi faktörlerle araçların vergisiz fiyatları artarken, matrah limitleri 2022’den beri güncellenmemişti. Bu durum, yüzde 45, 50, 60 ve 70’lik oranların fiilen geçerliliğini yitirmesine ve araçların büyük çoğunluğunun doğrudan yüzde 80 ÖTV dilimine girmesine neden olmuştu.
Yeni düzenlemeyle birlikte, matrah eşikleri piyasa koşullarına göre yeniden belirlendi ve yüzde 45, 50, 60 ve 70’lik oranlar yerine yüzde 80 tek bir oran olarak belirlendi. Bu güncelleme, mevcut araç fiyatlarını etkilemeyecek şekilde yapıldı. Daha önceki beklentiler arasında matrah limitlerinin artırılması ve böylece bazı modellerin fiyatlarının düşmesi olasılığı da vardı. Ancak ikinci yol tercih edilerek fiyatların sabit kalması sağlandı.
Teklifin yasalaşması halinde vergi oranı değişecek tek araç grubu, “kamyonet” sınıfında yer alan 4×4 arazi araçları olacak. Özellikle bazı ithal Pick-Up’lar bu düzenlemeden etkilenecek. Teklife göre, azami yüklü kütlesi 3.500 kilogramı geçmeyen arazi taşıtları için uygulanan yüzde 4 ÖTV oranı, yüzde 50’ye yükseltilecek.
Bu durumun en somut örneklerinden biri, yaklaşık 3.280 kilogram azami yüklü ağırlığa sahip Volkswagen Amarok Style gibi araçlar olacak. Mevcut durumda yüzde 4 ÖTV ile 3 milyon 120 bin TL civarında olan bu tür araçların fiyatlarının, yeni düzenlemeyle birlikte 4.5 milyon TL seviyesine sıçraması bekleniyor. Bu artışın temel nedeni, bu tür araçların düşük ÖTV ile ticari araç statüsünde satın alınıp şehir içinde kişisel kullanımda yaygınlaşmasının önüne geçilmesi ve bu durumdan kaynaklanan vergi kaybının engellenmesi olarak belirtiliyor.
GÜNDEM KORİDORU
20 Temmuz 2025